Lepenski Vir

Grobovi

U svim fazama kulture Lepenskog Vira mrtvi su sahranjivani u okviru naselja, i to najcesce oko ognjisnih konstrukcija, ispod stanista ili u njihovoj neposrednoj blizini. Na ovaj nacin se, medjutim, ne sahranjuju svi vec samo pojedini clanovi zajednice. Samo za nekoliko pripadnika jedne generacije obezbedjivan je grob u okvirima naselja. Kako se postupalo sa ostalim pokojnicima nije poznato, ali se zato mogu utvrditi neki od kriterijuma koji su odlucivali ko ce biti sahranjen u naselju ili u okvirima svetilista. Tako je jedan od kriterijuma sigurno bio uzrast pokojnika, jer su u naseljima nalazeni gotovo iskljucivo ili grobovi novorodjencadi ili grobovi zrelih i starih osoba.
Grobnica u naselju Lepenski Vir I
 U svim fazama kulture Lepenskog Vira praktikovani su izuzetno slozeni pogrebni rituali. Uocavaju se tri osnovna postupka - inhumacija i sekundarno, odnosno parcijalno sahranjivanje pokojnika.

Najveci broj inhumiranih pokojnika polozen je na ledja, u opruzenom stavu, s rukama spustenim niz telo i sakama na donjem trbuhu. Polaganje pokojnika u sedecem polozaju obavljeno je samo izuzetno.

Deca su u svim fazama kulture Lepenskog Vira sahranjivana na poseban nacin, iskljucivo u zaceljima stanista, ispod poda. Gotovo u svim stanistima otkriveni su decji skeleti, i to najcesce po dva, a katkad i po pet.

Sekundarno i parcijalno sahranjivanje praktikovano je u svim fazama kulture Lepenskog Vira. Pokojnici koji su sahranjeni na ovaj nacin izlagani su najpre van naselja, a tek posle izvesnog vremena, po zavrsenom procesu ekskarnacije, prenoseni su u stanista i svetilista, i to ili u celini (sekundarno sahranjivanje) ili u delovima (parcijalno sahranjivanje).

Stanovnici naselja Lepenski Vir IIIa i IIIb, koji su se bavili zemljoradnjom i stocarstvom, smatrali su zemlju velikom majkom - hraniteljicom i zato su mrtve uvek sahranjivali u zgrcenom, embrionalnom polozaju s uverenjem da ce ih materinsko krilo zemlje vecito stititi i grejati.

Grob u Svetilistu 22