Prezentacija Priboja |
Engish Version |
Smatra se da Priboj postoji još mnogo pre 1418.godine
kada se pominje prvi put u istoriji i kada ga je osvojio Isak-beg.Kasnije
se pominje u Povelji kralja FridrihaIII iz 1448. godine, zatim 1463.
godine u jednom putopisu pominje se Priboj u nahiji Dobrun, a drugi
put 1485. kao sedište istoimene nahije. Potpunije podatke o Priboju, kao
gradu, dali su Benedikt Kuripešić, slovenački putopisac koji je prolazio
kroz Priboj 1530. godine, i Evlija Čelebija koji je boravio u Priboju 1662.godine.
Povoljan strateški položaj donosio je
Priboju brz privredni razvoj, ali i velika rušenja i razaranja: rušen je
u vreme turskih osvajanja, rušili su ga Austrijanci u XVII veku, goreo
je 1809.godine, a stradao je u vreme Balkanskih ratova, zatim u Prvom i
Drugom svetskom ratu.
Iako prošlost Priboja nije dovoljno isrtažena,
zna se da na ovom prostoru odvijao veoma intenzivan privredni i kulturni
život. Nedaleko od Priboja, u naselju Jarmovac, nalazio se praistorijski
rudnik bakra, jedan od retkih južno od Save i Dunava. Dokaz za ovo
su i još postojeća rudarska okna, za koje pisani izvori a i predanje govore,
da je tu, još za vreme Rimljana, a naročito za vreme Nemanjića kopana
i topljena bakrena ruda. Rudarsko okno, unutra sa zidovima prepunim šalitre,
koji nisu ni vekovi ni milenijumi zatvorili dokazuje praistorijsko
postojanje. Rudarski čekić, pronađen baš ovde i još neki znaci govore da
je tu postojao jedan od svega nekoliko rudnika samorodnog bakra, otkrivenih
do danas u Srbiji.
Manastir Sv.
Nikole u Pribojskoj Banji je sigurno jednan od značajnih kultutno istorijskih
spomenika ne samo u našem kraju nego u celoj Srbiji. Manastir je zadužbina
Nemanjića i postoji više od osam vekova,nekoliko je puta rušen i spaljivan
ali je uprkos tome i danas zadržao svoj prvobitni oblik zahvaljući
svim njegovim ktitorima a prvenstveno Stefanu Dečanskom koji ga je ponovo
podigaižo iz ruševina. Vrlo je bogat ikonama, dragocenostimaa
i značajnim natpisima pa bi ga zbog toga vredelo i posetiti
Na oko pet kilometru istočno od
Priboja nalazi se Pribojska
Banja, poznata po svojoj lekovitosti još iz doba Rimljana. Do danas
ni delimično iskorišćenih kapaciteta postala je lečilište
za bolesti različitih oblika, poseduje tri mala i jedan veći bazen
u sklopu medicinskog stacionara.
Nedaleko od Priboja, na oko 5km, nalazi se Pribojska
Banja, ponata po lekovitosti termomineralnih izvora još iz rimskog doba.
Njeno ekološko bogatstvo, njen prirodni, otkriveni i neotkriveni, a za
ljudski život, neophodan, potencijal, a posebnu izuzetnu lekovitost
terba bolje prikazati i izvući iz anonimnosti, i svrstati je među
znamenitosti Srbije i srpskog naroda. U zemlji ispod banje i njene šire
okoline, leži ogromna prirodna akumulacija čiste hladne vode (Murteničko
jezero). Takođe, ispod te akumulacije, na preko 900km2, leži jezero tople
vode, temperature oko 60`C. Inače termalni centar je smesten na samom izvorištu
banjskog potoka ”jaza”, koji snagom preko 43 l/sec izbija iz male pećine,
a temperatura vode na izvoru je oko 38?C. Jedna od prvih analiza
je vršena 1878. godine u Beču i od tada se ubraja u vrhunske svetske
termalne izvore. Banja je imala važan geostrateški položaj i svojim znamenitostima,
predstavljala mnogo više u Staroj Srbiji, nego sto je to danas slučaj.
Istorijski je interesantan i manastir
Orahovica u Mažićima kod Priboja.
Njegovu izgradnju je započeo kralj Milutin obnovom crkve svetog mučenika
Georgija. Manasitr je u svojim putopisima opisao i Evlija Čelebija diveći
se njegovom bogatstvu i veličini. Manasir je više puta rušen i obnavljan,
a nakon spaljivanja 1743. godine opusteo je. Zavičajni muzej Priboj je
1999. godine započeo radove na njegovoj obnovi.
U selu Krajčinovići, nalazi se stara crkvica
koju je nad grobom svoje majke podigao Mehmed-paša Sokolović. U okolini
ovog sela su prilikom novijih iskopavanja pronađeni predmeti materijalne
kulture iz helenističkog i keltskog doba.
Priboj se nalazi u živopisnoj dolini reke Lima,
na nadmorskoj visini od 385 m i jedna je od većih stanica na pruzi Beograd
- Bar. Obuhvata površinu od 550 km2 i ima 35.950 stanovnika.Svoj procvat
i burni privredni razvoj Priboj je doživeo tek posle Drugog svetskog rata.
Tada je izgrađen čitav jedan novi grad sa jakom indusrijom koji je tada
možda posle Užica, u našem kraju, bio najjači industrijski centar.Tada
je podignuto više škola osnovnih i srednjih, jedno vreme je postojala i
viša škola, drugih obrazovnih i zdravstvenih ustanova, ugostiteljskih objekata
, stanova u društvenom i privatnom sektoru itd. Priboj je poznat
i izvan granica naše zemlje zahvaljujući autobusima i kamionima Fabrike
automobila FAP, izgrađene 1953. godine. Međunarodne sankcije i ekonomska
kriza zaustavile su saradnju sa vodećim svetskim firmama u automobilskoj
industriji, pre svih "Mercedesom". Uz FAP se razvijao i industrijski kompleks
"Poliester" koji proizvodi predmete od plastičnih masa i delove za automobile.
Hemijska industrija "Epoxid" uspela je i u godinama krize da sacuva solidnu
poziciju na tržištu. Bez obzira na lošu situaciju, u poslednjih nekoliko
godina su izgrađeni značajni objekti za grad kao što su sportska dvorana,
novi most i dr. A u izgradnji je i nova crkva koja se nalazi u samom
centru grada i to je prva crkva koja je uražena u novom delu Priboja .
U Priboju je u nekom skorijem periodu otvoreno nekoliko novih ugostiteljskih
obejekata u kojima se zabavljaju ne samo mladi iz Priboja nego
ovde dolaze i Prijepoljci, Novo Varošani i mladi iz Republike Srpske.
Sport u Priboju je uglavnom vezan za
Rukometni klub Epoxid, koji je bio naš prvoligaš, zatim je značajan i Fudbalski
klub FAP, kao odbojkaski i košarkaški klub. Atletičari pribojskog kluba
su ušestvovali na mnogim našim i internacionalnim takmičenjima, na kojima
su ostvarivali značajne rezultate. Šahisti kluba iz Priboja su takođe učestvovali
na domaćim i na svetskim takmičenjima i neki od naših šahista su dobijali
zlatne medalje.
Kulturna dešavanja u Priboju poslednjih godina
su malo umanjena, ali moraju se pomenuti Limske Večeri poezije koje
su prerasle u manifestaciju. U organizaciji galerije Spirala, koja je počela
sa radom pre nekoliko godina, održane su brojne izložbe,kao i
samostalne izložbe koje se održavaju već duži niz godina u organizaciji
Doma Kulture. Zavrsen je i obnovljen zavičajni muzej za koji se smatra
da na našim prostorima ima veoma velike arheološke, istorijske a pre svega
etografske vrednosti, bitne kako za naš narod tako i za našu kulturu.
Prezentacija
Priboja
Priboj on net |
|
Pribojska
Banja
Termo-mineral spring in Pribojska Banja |
|
Manastir
Sv. Nikola
Monastery St. Nikola |
|
Fotografije
Photos |
|
Razno
Miscellanous |
|
O Autoru
About Author |
|
Kontakt
Contact |
|
|
[Prezentacija
Priboja][O
Autoru][Fotografije][Razno]
[Pribojska
Banja][Manastir Sv.Nikola]
Copyright © 2001 Total